ಲೇ’: ಎನ್.ಜಯಭೀಮ ಜೊಯ್ಸ್.
ಶಿವಮೊಗ್ಗ
Klive Special Article ಶ್ರೀಪುರಂದರದಾಸರು ಕನ್ನಡನಾಡು ಕಂಡ ಹಾಡಿನ ಮೂಲಕ ಧರ್ಮಪ್ರಸಾರವನ್ನುಕೈಗೊಂಡಅಪ್ರತಿಮ ಹರಿದಾಸವರೇಣ್ಯರು.ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಗೆವಿಷಿಷ್ಟವಾದ ಮೆರುಗನ್ನು ತಮ್ಮ ಗೀತೆಗಳ ಮೂಲಕತಂದುಕೊಟ್ಟ ಮಹಾನುಭಾವರು.
ದಾಸರು ಪೂರ್ವ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಹಾ ಜಿಪುಣಾ
ಗ್ರೇಸರರೆಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಪಡೆದ ಇವರು ನಂತರ ಸರ್ವಸ್ವವನ್ನೂ ದಾನಮಾಡಿ ದಾನಶೂರರೆನಿಸಿದ್ದು ವಿಶಿಷ್ಟದೈವಸಂಕಲ್ಪ.ನವಕೋಟಿಎನ್ನಿಸಿದಮಹಾ
ಲಕ್ಷ್ಮಿಯನ್ನು ತೊರೆದುಅವಳ ಪತಿಯಾದ ಶ್ರೀಮನ್ನಾರಾಯಣನನ್ನು ಆರಾಧಿಸಿದ್ದು ಇವರ ಜೀವನದಅಮೋಘಸಾಧನೆ.ಕೇವಲಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಉಪಾಸನೆ ಒಂದರಿಂದಲೇ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಾರ್ಥಕ್ಯ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.ಲಕ್ಷ್ಮೀರಮಣನಾದ ನಾರಾಯಣನ ಉಪಾಸನೆಯಿಂದ ಜೀವನ ಸಾರ್ಥಕ್ಯ ಪಡೆಯಬಹುದೆಂಬುದನ್ನು ಮಾನವ
ಕೋಟಿಗೆ ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟ ಮಹಿಮರು.ಪೂರ್ವ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಚಿನಿವಾರವೃತ್ತಿಯಿಂದಬೆಳ್ಳಿಬಂಗಾರದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಾಗಿದ್ದರೆ ಅನಂತರದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪದಗಳ ಗಾಯನದ ಮೂಲಕ ಸಂಗೀತದ ಸುವರ್ಣಸುಧೆಯನ್ನು ಹರಿಸಿದ ಗೀತಾಚಾರ್ಯರು.
ಇವರ ಈ ಮಹಾನ್ ಪರಿವರ್ತನೆಗೆ ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ ಕೈಹಿಡಿದ ಧರ್ಮಪತ್ನಿ ಸರಸ್ವತೀ
ಬಾಯಿಯವರ ಧರ್ಮಶ್ರದ್ಧೆಯೇ ಪ್ರಮುಖವಾದ
ಕಾರಣವೆಂದು ಹೇಳಬಹುದು.ಪುರಂದರದಾಸರು ಎಷ್ಟು ಜಿಪುಣತನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರೋ ಅಷ್ಟೇ ಹೆಚ್ಚಿನಧಾರಾಳತನವನ್ನುಹೊಂದಿದ್ದವರುಶ್ರೀಮತಿ
ಸರಸ್ವತೀಬಾಯಿಯವರು.ಇದರಸ್ಮರಣೆಗೆಂಬಂತೆ”ಹೆಂಡತಿಸಂತತಿಸಾವಿರವಾಗಲಿದಂಡಿಗೆಬೆತ್ತಹಿಡಿಸಿ
ದಳಯ್ಯ”ಎಂದುಪುರಂದರದಾಸರು ಹೆಂಡತಿಗೆ ಕೃತಜ್ಞತೆಯನ್ನು ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“ಹೆಂಡತಿ ಸಂತತಿ ಸಾವಿರವಾಗಲಿ
ದಂಡಿಗೆ ಬೆತ್ತ ಹಿಡಿಸಿದಳಯ್ಯಾ”//
ಪತಿಯು ಸನ್ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಹಿಡಿಯಲು ಪತ್ನಿಯಾದವಳು ವಹಿಸಬೇಕಾದ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯ
ತಿಳುವಳಿಕೆಯನ್ನು ಸರಸ್ವತೀಬಾಯಿಯವರಿಂದ
ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.
Klive Special Article ಶ್ರೀವ್ಯಾಸರಾಯರಂತಹಶ್ರೇಷ್ಠಯತಿಗಳನ್ನುಗುರುಗಳಾಗಿಪಡೆದಮಹಾನುಭಾವರುಶ್ರೀಪುರಂದರ
ದಾಸರು. ಅಂದು ವಿಜಯನಗರವೆಂದು ಕರೆಸಿಕೊಂಡ ಇಂದಿನ ಹಂಪೆ ಇವರ ಹರಿದಾಸ ಜೀವನದ ಮುಖ್ಯಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರವಾಗಿದ್ದು ಇವರನ್ನು ವಿಜಯನಗರದ ಹರಿದಾಸರೆಂದೇ ಗುರುತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ.ಪುರಂದರದಾಸರ ದೇಶ ಸಂಚಾರ ಕೇವಲ ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರ ದರ್ಶನ ಮಾತ್ರ ಆಗಿರದೇ,ತೀರ್ಥಕ್ಷೇತ್ರ ಮಹಿಮೆಯ ಪ್ರಸಾರ ಕಾರ್ಯವೂ ಆಗಿ ಜ್ಞಾನ
ಪ್ರಸಾರ ಕಾರ್ಯವೆನಿಸಿತು..
ಸಂಗೀತ ಪಿತಾಮಹರೆಂದು ಕರೆಸಿಕೊಂಡವರು ಶ್ರೀಪುರಂದರದಾಸರು.ಅವರತ್ಯಾಗಮಯಜೀವನ,ಅವರಲ್ಲಿದ್ದ ಅಪಾರವಾದ ತೇಜಸ್ಸು,ಅಪಾರವಾದ ಭಕ್ತಿ,ಸಂಗೀತಜ್ಞಾನ,ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಹೆಚ್ಚಾಗಿಪಾಮರರಿಗೆ,ಅಬಾಲವೃದ್ಧರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುವಂತೆ ಅವರು ರಚಿಸಿದ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡ ಸರಳವಾದಭಾಷೆ.ಈ ಎಲ್ಲ ಗುಣಗಳೂಅವರನ್ನುಜನಪ್ರಿಯರನ್ನಾಗಿಸಿತು.
ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರು ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಸಮಾಧಾನ ಬೇಕೆನಿಸಿದಾಗ,ಧೈರ್ಯಗುಂದಿದಾಗ,ಸ್ಫೂರ್ತಿಯ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಬೇಕಾದಾಗ,ಉತ್ಸಾಹ ಉಕ್ಕಿ ಬಂದಾಗ ಪುರಂದರದಾಸರರಚಿಸಿದ ನುಡಿಮುತ್ತುಗಳನ್ನು ನೆನೆಸಿಕೊಂಡುಆನಂದವನ್ನು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ.ಇವರು ರಚಿಸಿರುವ ಹಾಡುಗಳಲ್ಲಿಕಂಡುಬರುವಸರಳವಾದ ಶೈಲಿಎಲ್ಲರಅಂತರಂಗವನ್ನುಹೊಕ್ಕುನಾಡಿನಲ್ಲಿ
ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಜನರಿಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮಾಡಿವೆ ಮತ್ತುಉತ್ಸಾಹತುಂಬಿದೈವಭಕ್ತಿಯನ್ನುಪ್ರೇರೇಪಿ
ಸಿವೆ.ಕೀರ್ತನೆ ಸಾಹಿತ್ಯದಲ್ಲಿ ಪುರಂದರ ದಾಸರದ್ದು ಬಹುದೊಡ್ಡ ಕೊಡುಗೆ,ಅದರಲ್ಲೂ ಕರ್ನಾಟಕ ಸಂಗೀತಕ್ಕೆಸಲ್ಲಿಸಿರುವಕೊಡುಗೆಬಹಳಅಪಾರ
ವಾಗಿದೆ.ಅವರುಸಲ್ಲಿಸಿರುವಈಅಮೂಲ್ಯಸೇವೆಗಾಗಿಯೇಅವರನ್ನುಸಂಗೀತಪಿತಾಮಹಎಂದುಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.”ದಾಸರೆಂದರೆಪುರಂದರದಾಸರಯ್ಯ”ಎಂದು ಶ್ರೀವ್ಯಾಸರಾಯರಿಂದಲೇ ಮೆಚ್ಚುಗೆ ಪಡೆದಂತಹದಾಸಶ್ರೇಷ್ಠರು ಶ್ರೀಪುರಂದರದಾಸರು.
ಇವರ ಕೀರ್ತನೆಗಳಲ್ಲಿ ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಜೊತೆ ಸಾಮಾಜಿಕಕಳಕಳಿಯನ್ನೂಸಾರುವಂತಹಸಾಹಿತ್ಯವಿದೆ,ಶೈಲಿಇದೆ.ಇವರಕೀರ್ತನೆಗಳುಮನಸ್ಸಿಗೆಮುದವನ್ನುಕೊಡುತ್ತವೆ.ಶ್ರೀಪುರಂದರದಾಸರ ಕೃತಿಗಳು ಸಾರ್ವಕಾಲಿಕವಾಗಿಸತ್ಯವೂ,ಸುಲಲಿತವೂಮತ್ತುಸುಂದರವೂ ಆಗಿವೆ.ಕೀರ್ತನೆಗಳನ್ನುರಚಿಸಿ,ಹಾಡಿ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮುಟ್ಟುವಂತೆ ಪ್ರಚಾರಮಾಡಿದ ರೀತಿ ಅನುಪಮವಾಗಿದೆ.
ನಾಲಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯದಾದರೆ ನಾಡೆಲ್ಲ ಒಳ್ಳೆಯದು ಎಂಬ ಮಾತನ್ನು ಪುರಂದರದಾಸರ ಕೀರ್ತನೆ
ಯಿಂದತಿಳಿಯಬಹುದು.”ಆಚಾರವಿಲ್ಲದನಾಲಿಗೆ, ನಿನ್ನ ನೀಚ ಬುದ್ಧಿಯ ಬಿಡು ನಾಲಿಗೆ”.
ಯಾವುದೇಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆಬೇರೆಯವರನ್ನುದೂಷಿಸುವುದಕ್ಕೆಂದೇ ಚಾಚಿ ಕೊಂಡಿರುವಂಥ ನಾಲಿಗೆ ಎಂದು ತಿಳಿಸುವುದರಮೂಲಕ ಸಮಾಜವನ್ನು ತಿದ್ದುವ ಕಾರ್ಯಕ್ಕೂಮುಂದಾದ ದಾಸರ ಕೊಡುಗೆ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿದೆ.
ಇವರು ಗೀತೆ ಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿ ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೂ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯಕ್ಕೂ ಚಿರವಾದ ಬೆಸುಗೆಯನ್ನು ಗಂಟು ಹಾಕಿದವರು ಶ್ರೀದಾಸರು.
ಶ್ರೀದಾಸರು ತಮ್ಮ ಹಾಡುಗಳ ಮೂಲಕ ಈ ಐಹಿಕ ಭೋಗ ಭಾಗ್ಯಗಳೆಲ್ಲ ಅಸ್ಥಿರ,ಭಗವಂತನ ಕರುಣೆಯೊಂದೇಸ್ಥಿರಎಂದುತಿಳಿಯಪಡಿಸಿದವರು.ಶ್ರೀಪುರಂದರವಿಠಲನ ಪರಮಾನುಗ್ರಹ ಪಾತ್ರರಾದ ಅವರು ಹೋದ ದಾರಿಯೇ ಹೆದ್ದಾರಿ,ನುಡಿದ ಮಾತೇ ದಿವ್ಯೋಪದೇಶ,ಅವರು ಮಾಡಿದ ಕಾರ್ಯವೇ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಮಾದರಿ.ಮಿತಿಮೀರಿದ ಧನಲೋಭದಿಂದ ಕಿಲುಬು ಹಿಡಿದಿದ್ದ ಅವರ ಹೃದಯವು ಪುರಂದರ ವಿಠಲನಮೇಲಿನ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ಶುದ್ಧವಾದ ಸುಧಾ ಕಲಶವಾಯಿತು. ಜಿಪುಣಾಗ್ರೇಸರ ಚಕ್ರವರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದ ಶ್ರೀನಿವಾಸ ನಾಯಕರು ಭಕ್ತಪುರಂದರದಾಸರಾದರು.
ಇಂತಹ ದಾಸ ಶ್ರೇಷ್ಠರು ಹರಿಪಾದವನ್ನು ಸೇರಿದ್ದು ಶಾಲಿವಾಹನಶಕ1486ರಪುಷ್ಯಮಾಸದಬಹುಳ
ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯಂದು ಹಂಪಿಯಲ್ಲಿ.
ಇವರು ನಾರದರ ಅಂಶಜರೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
ಇಂತಹಮಹಾಮಹಿಮರನ್ನು,ಪರಮಭಾಗವತ
ರನ್ನು,ಹರಿದಾಸ ಶ್ರೇಷ್ಠರನ್ನು ನೆನೆವ ದಿನವೇ ಸುದಿನ.ಪುಷ್ಯಮಾಸದ ಬಹುಳ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ
ಶ್ರೀಪುರಂದರದಾಸರಆರಾಧನೆಯದಿನನಾವೂ
ಅವರ ಸ್ಮರಣೆಮಾಡಿ ಭಕ್ತಿಯ ನಮನಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸಿ ಅವರ ಅನುಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಪಾತ್ರರಾಗೋಣ.
“ಗುರುಪುರಂದರದಾಸರೇ ನಿಮ್ಮ
ಚರಣ ಸರಸಿಜ ನಂಬಿದೆ/
ಗರುವ ರಹಿತನ ಮಾಡಿ ಎಮ್ಮನು
ಪೊರೆವ ಭಾರವು ನಿಮ್ಮದೆ”//
ಎನ್.ಜಯಭೀಮ್ ಜೊಯ್ಸ್
(9449242399)
