ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ವಾರಣಾಸಿಯ ಕೆಳ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಬಾಂಧವರಿಗೆ ಹಿನ್ನಡೆಯಾಗಿದೆ. ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ಮಸೀದಿಯ ಸರ್ವೆಗಾಗಿ ಆಯುಕ್ತರನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ.
ಇದೀಗ ಮೇ 17ರಂದು ನ್ಯಾಯಾಲಯ ಈ ಪ್ರಕರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಸಮೀಕ್ಷಾ ವರದಿ ಕೇಳಿದೆ.
ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಸಮೀಕ್ಷೆಗೆ ಅಡ್ಡಿಪಡಿಸುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದಾಗಿಯೂ ನ್ಯಾಯಾಲಯ ತನ್ನ ತೀರ್ಪಿನಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ವಿವಾದ ಏನು ಮತ್ತು ಈ ಹೆಸರು ಬಂದಿದ್ದು ರೋಚಕ ಸಂಗತಿ.
ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ಎಂಬ ಪದವು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಚರ್ಚೆಯಾಗಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣ ವಾರಣಾಸಿಯಲ್ಲಿರುವ ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ಸಂಕೀರ್ಣ, ಅಲ್ಲಿ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಾಲಯದ ಜೊತೆಗೆ ಮಸೀದಿ ಇದೆ.
ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ಎಂಬ ಪದವು ಜ್ಞಾನ + ವಾಪಿ ಎಂಬ ಪದದಿಂದ ಬಂದಿದೆ, ಅಂದರೆ ಜ್ಞಾನದ ಕೊಳ. ಈಗ ಮಸೀದಿಯ ಒಳಗಿರುವ ಕೊಳದಿಂದಾಗಿ ಇದಕ್ಕೆ ಈ ಹೆಸರು ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಶಿವನ ವಾಹನ ನಂದಿ ಮಸೀದಿಯ ಕಡೆಗೆ ಮುಖ ಮಾಡಿ ಕುಳಿತಿವೆ.
1194 ರಲ್ಲಿ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಘೋರಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಮೊದಲು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿ ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿದ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ನಂತರ, ರಾಜಾ ತೋದರಮಲ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು 15 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ನವೀಕರಿಸಿದರು.
ಇದರ ನಂತರ, 1669 ರಲ್ಲಿ, ಔರಂಗಜೇಬ್ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಕಾಶಿ ವಿಶ್ವನಾಥ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕೆಡವಿದನು. ಔರಂಗಜೇಬನು ಕಾಶಿಯ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಕೆಡವಿದಾಗ, ಅದೇ ಕಟ್ಟಡದ ಮೇಲೆ ಮಸೀದಿಯನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದನು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದನ್ನು ಇಂದು ಗ್ಯಾನವಾಪಿ ಮಸೀದಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮಸೀದಿಯ ಹಿಂಭಾಗವು ನಿಖರವಾಗಿ ದೇವಾಲಯದಂತೆ ಕಾಣಲು ಇದು ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ, 1780 ರಲ್ಲಿ ಇಂದೋರ್‌ನ ಮಹಾರಾಣಿ ಅಹಲ್ಯಾಬಾಯಿ ಹೋಳ್ಕರ್ ಕಾಶಿಯ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ನವೀಕರಿಸಿದರು. ಈ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪಂಜಾಬ್‌ನ ಮಹಾರಾಜ ರಂಜಿತ್ ಸಿಂಗ್ ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಟನ್ ಚಿನ್ನವನ್ನು ದಾನ ಮಾಡಿದ್ದರೆನ್ನಲಾಗಿದೆ.
